🌱 Magazynowanie Pszenicy – Zasady Przechowywania i Ochrona Ziarna 🌾

Powierzchnię świeżo zebranych ziarniaków zasiedlają różne mikroorganizmy w tym bakterie i grzyby. Wraz z ziarnem trafiają do spichlerzy. Ziarno należy dosuszyć i oczyścić. Po zbiorze ziarna występuje zjawisko pocenia się ziarna.
Ziarno może się wtedy przegrzać i cała masa zbryla się. To zjawisko nie występuje gdy ziarno jest przemieszczane z miejsca na miejsce na przykład podczas zabiegów czyszczenia i gdy jest dobrze dosuszone. W kurzu magazynowym znajdują się grzyby pleśniowe, które się szybko rozwijają wnikając w wilgotne ziarniaki.
Niszczą one zarodek, który jest najbardziej uwodnionym elementem ziarniaka. Szkody są wtedy trwałe i nieodwracalne. Grzyby zmieniają zapach, smak i kolor ziarna, a w ziarniakach zachodzą niekorzystne zmiany biochemiczne. Gromadzą się w nich toksyny w tym niebezpieczne dla ludzi i zwierząt mikotoksyny. Grzybów pleśniowych nie zwalcza się w magazynach. W wilgotnym ziarnie chętnie gnieżdżą się owady (chrząszcze i motyle). Mimo niewielkich rozmiarów (2-25 mm długości) są groźnymi szkodnikami przechowywanego ziarna. Do ważniejszych należy kilka gatunków: wołek zbożowy, wołek ryżowy, mączniak młynarek, spichrzel sumaryjski, skórek zbożowy.
Ważniejsze chrząszcze bytujące w ziarnie. Tabela 1.
Największe szkody w magazynach zbożowych wyrządzają wołek zbożowy i wołek ryżowy. Na początku trudno je wykryć, gdyż żyją wewnątrz ziarniaka. Główne szkody wyrządzają larwy, ale żerują także owady dorosłe. Ocenia się że straty z żerowania wołków wynoszą do ok. 5%. Mączniak młynarek należy do największych chrząszczy żerujących w ziarnie. Jego larwy przypominają drutowce. Jest to powszechny szkodnik magazynowy, ale nie jest zbyt liczny. Szkodliwość mączniaka polega na uszkadzaniu, zjadaniu, a także na zanieczyszczaniu ziarniaków różnymi wydzielinami, które są pożywką dla bakterii i grzybów pleśniowych.
Skórek zbożowy żeruje w całej pryzmie- jeden z najdrobniejszych chrząszczy, żyje krótko i nie odżywia się wcale. Żerują bardzo intensywnie larwy, które zjadają całe ziarniaki. Szczecinki odpadają od ich ciała są szkodliwe nawet dla zwierząt, powodując zadławienia i stany zapalne.
Spichrzela sumaryjskiego możemy zobaczyć przez szkło powiększające. Larwy i chrząszcze żerowanie zaczynają od zarodka. Wyróżnia się dużym tempem rozwoju, w krótkim tempie jego liczebność może się zwielokrotnić.
Obecność trojszyka ulca można łatwo stwierdzić, ponieważ zaniepokojony wydziela nieprzyjemny zapach. Ziarno porażone nie nadaje się na mąkę, ani na paszę. Trojszyk najlepiej rozwija się na uszkodzonych ziarniakach. Chrząszcze i larwy zjadają najpierw zarodek. Szkodnik ten jest bardzo płodny i żywotny (4-6 pokoleń rocznie). Lubi ciepłe pomieszczenia i dobrze znosi niskie temperatury. Na ziarnie żerują także rozkruszki, czyli roztocza (pajęczaki). Środki przeciwko szkodliwym owadom, eliminują też roztocza. Ich obecność można stwierdzić tylko laboratoryjnie. Roztocza mogą żyć nawet do roku, miesięcznie wydać kilka pokoleń. Są wrażliwe na warunki otoczenia-giną w wysokiej temperaturze i niskiej wilgotności. Odporne są na niską temperaturę. Mogą przetrwać kilka miesięcy bez pożywienia. Duża ich liczebność roztoczy powodują podwyższoną temperaturę pryzmy o 2-5°C. Rozkruszki intensywnie rozwijają się przy wilgotności powietrza ok. 85% i temperaturze ok. 25°C. Żerują na ziarniakach uszkodzonych, gdyż nie są same przegryźć okrywy ziarniaka. Jeżeli rozkruszki pojawią się na pryzmie, to szybko opanowują ją zupełnie.
W magazynach zbożowych występują cztery szkodliwe gatunki drobnych gryzoni z rodziny myszowatych: szczur wędrowny, szczur śniady, mysz domowa i mysz polna. Żerując czynią bardzo poważne szkody niszcząc okoliczne ziarno, a także je zanieczyszczając swoimi odchodami. Są nosicielami pasożytów (włośnice) i groźnych chorób zakaźnych ludzi i zwierząt. Ssaki te żyją w koloniach, szybko się namnażając. Myszowate cechuje największa płodność wśród saków. Przed kampanią gdy magazyny są puste gryzonie niszczymy za pomocą zabiegu fumigacji.
Środki do fumigacji pustych magazynów. Tabela 2.
Środki do fumigacji magazynów z ziarnem. Tabela nr 3.
**- pozostałości po fumigacji traktować jako odpady