Septorioza liści pszenicy – objawy, przyczyny i metody zwalczania

Septorioza liści (Septoria tritici).W związku ze wzrostem powierzchni obsiewanej pszenicą oraz wprowadzaniem do uprawy nowych odmian zwiększyło się znaczenie tej choroby.
Przy silnym rozwoju choroby straty plonu dochodzą do 30% ale mogą być i większe.
Czynniki zwiększające ryzyko porażenia:
Występowanie i znaczenie- występuje głównie w rejonach przybrzeżnych i na stanowiskach górzystych.
Okres wykrywania– od krzewienia.
Jak wygląda i jak rozpoznać Septoriozę Liści Pszenicy
Obraz choroby- przeważnie na liściach, ale także na pochwach liściowych i źdźbłach owalne albo podłużne jasnozielone plamy, które później zabarwiają się na brązowo (martwice). Brak ostrego odgraniczenia od zdrowej tkanki. Jeśli plamy się rozrosną, to wtedy może dojść do zniszczenia całej powierzchni liścia. Porażenie rozszerza się od dolnych liści do górnych. Grzyb tworzy małe liczne pyknidia (małe czarne owocnie grzyba w kształcie kropki), które w przeciwieństwie do septoriozy kłosa są rozmieszczone rzędami równolegle do nerwów liści. Nie powoduje tez porażenia kłosa. Patogen może przetrwać w resztkach pożniwnych kilka miesięcy. Rozmnażanie i zakażenie wymaga jednak wysokiej wilgotności.
Fotografie przedstawiające objawy choroby – kliknij w miniaturkę aby zobaczyć zdjęcie w pełnym rozmiarze
Charakterystyka Septoriozy Liści Pszenicy
Wzmożone występowanie- wilgotna i łagodna pogoda na wiosnę, utrzymujące się okresy mokrej pogody.
Możliwość pomylenia- z septoriozą kłosów(pyknidia rozmieszczone dowolnie).
Agrotechniczne działanie zapobiegawcze- głębokie przeoranie resztek pożniwnych, zwalczanie osypanego ziarna zbóż.
Zwalczanie – Czynnik chorobotwórczy ma duże wymagania co do pogody. Patogen rozprzestrzenia się przez deszcz i aby zachodziła infekcja wymagana jest przez 48 godzin wilgotność liści > 98%. Na skutek stosunkowo długiego czasu inkubacji 3-4 tygodnie, patogena można zwalczyć jedynie krótko po tym, jak nastąpi niewidoczna infekcja. Początek infekcji może być sygnalizowany przez urządzenie ostrzegawcze (Septoria Tester lub Septoria Timer). Późne siewy wyraźnie zmniejszają silne porażenie we wczesnych fazach rozwojowych pszenicy.
Ochrona chemiczna- Tango 0,8-1,0l/ha, Opus Team 1,0l/ha- od początku porażenia do końca kłoszenia.
Ciekawostki o septoriozie Liści Pszenicy
- „Cichy złodziej plonów” – septorioza rozwija się powoli i często długo pozostaje niezauważona. Objawy pojawiają się dopiero po kilku tygodniach od infekcji, co utrudnia wczesne wykrycie i szybkie działanie.
- Deszczowy rozprzestrzeniacz – krople deszczu są głównym nośnikiem zarodników septoriozy. Silne opady deszczu powodują „rozpryskiwanie” zarodników z dolnych liści na wyższe partie roślin, co sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się choroby w łanie.
- Grzyb z przetrwalnikami – septorioza potrafi przetrwać zimę w resztkach pożniwnych w postaci tzw. pyknidiów. Dzięki temu choroba może „przetrwać” nawet kilka sezonów, jeśli resztki nie zostaną odpowiednio zagospodarowane.
- Ciepło i wilgoć to idealne warunki – choć patogen potrzebuje do rozwoju niskiej temperatury do infekcji (już od 5°C), to największe szkody wyrządza w okresie ciepłej i wilgotnej wiosny, gdy wilgotność liści utrzymuje się powyżej 98% przez co najmniej 48 godzin.
- Globalny problem – septorioza jest jednym z najważniejszych patogenów pszenicy na świecie. W niektórych regionach straty plonów sięgają nawet 50%, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie środki ochronne.