🐞 Stonka Ziemniaczana – Groźny Szkodnik Ziemniaków 🥔
Stonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata) – klasyka wśród szkodników. Kto z nas nie zna stonki? Nawet osoby nie związane z rolnictwem ani w żaden sposób z entomologią kojarzą tego owada a precyzyjniej mówiąc chrząszcza bo stonka ziemniaczana to chrząszcz z rodziny stonkowatych (Chrysomelidae).
Największa zła sława stonki ziemniaczanej rozpoczęła się kilkadziesiąt lat temu w okresie PRL kiedy to ówczesne władze sympatyzujące z blokiem państw wschodnich w propagandzie zachodniej rozsiewały plotkę jakoby amerykanie rozrzucali z samolotów stonkę na polskie pola.
Miało to rzekomo osłabić gospodarkę Polski Ludowej ale nie była to prawda, stonka przybyła do nas naturalnie już w XIX wieku i od dawna niszczyła polskie uprawy ziemniaków.
Stonka ziemniaczana to groźny szkodnik, który zjada liście ziemniaków i osłabia rośliny. 🐞🥔 Żerują zarówno dorosłe chrząszcze, jak i larwy, które są jeszcze bardziej żarłoczne. Jeśli stonki jest dużo, może ogołocić całe pole, zostawiając same łodygi.
Zimuje w ziemi, a na wiosnę wychodzi i składa setki jaj na spodniej stronie liści. Po kilku dniach wylęgają się pomarańczowe larwy, które zaczynają żerować od razu. Po kilku tygodniach zamieniają się w dorosłe chrząszcze i cykl zaczyna się od nowa.
Stonkę zwalcza się insektycydami, zbieraniem ręcznym lub metodami biologicznymi. Jeśli nie będzie kontroli, może zniszczyć większość plonu. 🚜🐛
Rodzaj i wielkość wyrządzanych szkód: Na liściach zwłaszcza na wierzchołkach pędów, chrząszcze i larwy wygryzają małe otworki, później duże dziury, a nie zwalczane zjadają całe liście. Jeżeli szkodnik występuje masowo, powoduje gołożery i na plantacjach pozostają tylko łodygi. Ogromna żarłoczność larw i chrząszczy ubytek w plonie na plantacjach nie chronionych sięga nawet 100%.
Występowanie: Występuje w całej Europie, a przywieziony został z Ameryki.
Jak wygląda i jak rozpoznać Stonkę Ziemniaczaną szkodnika Ziemniaka
Fotografie przedstawiające stonkę ziemniaczaną – szkodnika ziemniaków, wydaje się, że tego chrząszcza nie trzeba nikomu przedstawiać ale na wszelki wypadek załączamy kilka zdjęć tego ziemniaczanego łobuza – kliknij w miniaturkę aby zobaczyć zdjęcie w pełnym rozmiarze – kliknij w miniaturkę aby zobaczyć zdjęcie w pełnym rozmiarze
Morfologia: Chrząszcz ma ciało owalne, silnie wypukłe od strony grzbietowej, długości od 9 do 12 mm, barwy żółtawo pomarańczowej, na żółtawym tle pokryw występuje 10 czarnych pasków (linii). Na przedpleczu widoczne są czarne plamki, przy czym dwie wydłużone, układają się na kształt litery V. Nogi jasne, stopy i pazurki czarne. Czułki 12- członowe, mają paciorkowaty kształt. Skrzydła drugiej pary są błoniaste, u młodych chrząszczy barwy jasnokremowej, u starszych karminowej. Na zakończeniu odwłoka po jego dolnej stronie widoczna cecha różniąca płeć owada. Jajo ma barwę pomarańczowo-żółtą długości 1,5-2,0 mm, szerokości 0,6-1,0 mm. Larwa długości 10-15 mm, ma 3 pary nóg, ciało płaskie od spodu, silnie wypukłe od strony grzbietowej, zwłaszcza w części środkowej odwłoka. Barwa ciała czerwonawa do pomarańczowej. Głowa i tarczka są czarne. Na bokach każdego segmentu występują po 2 czarne plamki. Poczwarka stonki jest typu wolnego, długości 8-10 mm, barwy pomarańczowo-czerwonej.
Biologia: Chrząszcze zimują w glebie na głębokości 10-20 cm, niekiedy głębiej, najczęściej na polach, gdzie rosły ziemniaki i pomidory. Na wiosnę, gdy temperatura gleby osiągnie 14°C chrząszcze opuszczają miejsca zimowania. W tym czasie, zwykle w maju obserwowany jest przelot chrząszczy na pola, niekiedy nawet na duże odległości. W poszukiwaniu pokarmu przelatują na samosiewy, oraz na wczesne odmiany ziemniaka. W późniejszym okresie chrząszcze migrują także na plantacje pomidorów, oraz średnio wczesnych i późnych odmian ziemniaka. Po krótkim trwającym zwykle kilka dni okresie żerowania uzupełniającego, następuje kopulacja i składanie jaj. Jaja przyklejają się na dolnej stronie liści, pionowo, w złożach po 20-40 sztuk i więcej. Wylęgłe po mniej więcej 7-10 dniach larwy żerują początkowo gromadnie na wierzchołkowych częściach rośliny. Starsze natomiast rozchodzą się i żerują pojedynczo. Okres rozwoju larw wynosi około 14 dni. Przepoczwarczenie larw następuje w glebie na głębokości 5-10 cm, w kolebkach. W 10-14 dni później, to jest około połowy lipca, pojawiają się młode chrząszcze letniego pokolenia. Młode chrząszcze, podobnie jak larwy intensywnie żerują. W okresie żeru przygotowawczego do zimowania zjadają ogromne ilości zielonych części roślin. Stąd też są uważane za najbardziej żarłoczne stadium szkodnika. Wcześniej pojawiające się chrząszcze letniego pokolenia składają jaja, dające początek drugiemu pokoleniu. Pełny rozwój II pokolenia w Polsce jest zjawiskiem rzadkim. Larwy giną na wskutek braku pożywienia i pod wpływem niskiej temperatury.
