Antywylegacze i Regulatory Wzrostu Pszenicy i Zbóż – Zastosowanie i Wpływ na Plony

Umiejętne stosowanie regulatorów wzrostów może ograniczyć, albo całkowicie zapobiec wyleganiu zbóż. Jednak trzeba pamiętać, że są to substancje chemiczne, które silnie reagują na mechanizmy funkcjonowania hormonów rośliny i że w przypadku niewłaściwego zastosowania mogą obniżać plony.

Na wyleganie pszenicy największy wpływ mają nawożenie azotem, gęstość siewu, warunki klimatyczne i glebowe, oraz genetyczna odporność odmian na wyleganie. Zazwyczaj pszenice o krótszej słomie rzadziej wylegają.

Naturalnym regulatorem wzrostu jest słońce. Dostęp do słońca możemy regulować poprzez zmniejszanie norm wysiewu.

Większy dostęp światła sprawia, że źdźbło jest grubsze, a przez to mniej podatne na wyleganie.

Przyjmuje się, że odmiany pszenicy  ozimej  odporne na wyleganie przy dawkach azotu 120 kg/ha nie wymagają antywylegaczy. Przy wyższych dawkach dochodzących do 150 kg/ha stosuje się jeden zabieg, a powyżej 150kg/ha stosujemy  2 czy nawet  3 zabiegi. Trzeci zabieg stosujemy w okresie wypuszczania liścia flagowego.

Należy pamiętać, że opóźniony siew pszenicy ozimej po 15-20 października samoistnie skraca źdźbło nawet o 10-15 cm.

Substancje Aktywne w Regulatorach Wzrostu Pszenicy

Regulatorami wzrostu w pszenicy są 3 substancje aktywne:

– chlorek chloromekwatu (CCC)- substancja Antywylegacza płynnego, Stabilanu i Cycocela .

– etefon- substancja aktywna preparatu Cerone 480 SL

– trineksapak etylu-substancja aktywna preparatu Moddus 250 EC

Przy stosowaniu regulatorów wzrostu bardzo ważna jest temperatura powietrza w czasie zabiegu. Nie powinna być niższa niż 10°C. Wraz z jej wzrostem należy stosować mniejsze dawki regulatora-temperatura optymalna to 15°C. Ponadto preparatów z substancją aktywną nie wolno stosować, jeżeli wcześniej wykonano oprysk herbicydami  z grupy regulatorów wzrostu np. MCPA. 2.4 D. Regulatory z grupy CCC mają najsilniejszy efekt skracania w momencie oddzielania się pierwszego kolanka od węzła krzewienia, dlatego najlepiej stosować  wtedy zabieg, ewentualnie gdy od 1 kolanka oddziela się 2.

Środki zawierające etefon hamują aktywność hormonów regulujących wzrost pędów na długość. Najlepiej stosować te środki w czasie wzrostu rośliny. Wadą etefonu jest to, że wydziela się czasie jego rozkładu etylen, który przyśpiesza dojrzewanie i starzenie się rośliny.

Trineksanapak etylenu to regulator wzrostu nowej generacji. Pobierany jest przez liście i źdźbła zbóż, następnie przemieszcza się do tkanek wzrostu zapobiegając nadmiernemu wydłużaniu się międzywęźli. Powoduje skrócenie i usztywnienie źdźbła, nie powodując redukcji korzenia i masy rośliny. Skróceniu ulega źdźbło, które w okresie stosowania najintensywniej się wydłużało. W praktyce regulatorów wzrostu stosuje się za dużo, co może spowodować zmniejszanie plonów.

Jak Prawidłowo Stosować Regulatory Wzrostu w Pszenicy

Stosowanie  regulatorów wzrostu powinniśmy uzależnić też od warunków pogodowych. Na stanowiskach gdzie nie ma opadów może wystarczyć jeden oprysk, a gdzie są silne opady i burze to i 2 opryski może być za mało.  Jeżeli chodzi o stosowanie CCC to jest też wariant dzielony- pierwszy oprysk robimy na 1/3 – 2/3 dawki, a drugi z pozostałą ilością środka za 5-8 dni. Większe dawki stosujemy na odmiany podatne na wyleganie, a mniejsze na odmiany mniej podatne na wyleganie.

Gdy panuje susza nie zaleca się stosować regulatorów wzrostu. Na gęstych plantacjach CCC stosujemy w jednej dawce na początku strzelania w źdźbło natomiast środek zawierający etefon od drugiego kolanka do liścia flagowego. Producent trineksapaku etylu zaleca stosowanie środka do liścia flagowego. Dobremu działaniu tego środka sprzyja temperatura ok.15°C,  suchy łan, dobre nasłonecznie i dobra kondycja roślin.

Pszenica jara nawożona wysokimi dawkami azotu (powyżej 120 kg/ha) powinna być zabezpieczona regulatorem wzrostu przed wyleganiem. Stosujemy na niej substancje aktywne takie jak na pszenicy ozimej. Oprysk na pszenicę jarą przypada najczęściej na 3 dekadę maja, gdy temperatura przekracza 20°C.Skracające działanie regulatorów rośnie wraz ze wzrostem temperatury, dlatego na pszenicy jarej powinniśmy stosować mniejsze dawki  środków.

Chemiczne skracanie zbóż ozimych. – tabela 1